Vidar Evensen is één van Visma’s topexperts op het gebied van digitalisering. In dit interview legt hij uit waar digitalisering eigenlijk écht om gaat – en geeft hij advies over hoe je je bedrijf met succes kunt digitaliseren. “Om te overleven moet je kunnen innoveren en anders kunnen denken”.
Wat is digitalisering precies?
“Simpel gezegd: digitalisering is het ondersteunen, vereenvoudigen en stroomlijnen van werkprocessen met IT-oplossingen. Digitalisering is niet hetzelfde als die IT-oplossingen, maar gaat over het inzetten van technologie om handmatig werk te verminderen en te stroomlijnen.
In een volledig digitale wereld hoeven gebruikers of klanten zich niet bezig te houden met processen, hoeven zij hun gegevens niet te registreren – ze ontvangen diensten automatisch, naar gelang van hun behoeften en verbruik.
“Als ik het over digitale volwassenheid heb, gebruik ik vaak de ‘digitaliseringsladder’. Op de onderste tree staan de op papier gebaseerde processen, daarna klim je via self-service, interactie en automatisering naar geoptimaliseerd leren.”
We hebben het vaak over ‘digitale volwassenheid’. Wat is dat?
“De digitale volwassenheid van een bedrijf wordt bepaald door waar je je momenteel op die ladder bevindt. Ik denk dat veel mensen denken dat ze hun bedrijf gedigitaliseerd hebben zodra ze een digitale oplossing hebben geïmplementeerd.
En ja, die bedrijven hebben inderdaad al heel wat bereikt, want het terugdringen van papier en handmatige processen is absoluut nuttig. Vaak maakt dat het makkelijker om door te gaan met het transformeren van je bedrijf als je eenmaal deze eerste stap hebt gezet.
Maar alleen een proces digitaliseren, zonder dat je de werkprocessen verandert, vereenvoudigt en automatiseert, is een beetje wat de Engelsen noemen ‘to put lipstick on pigs’. Het vergroot de overlevingskansen van je bedrijf niet en voldoet op de langere termijn ook niet aan de verwachtingen van de klant.”
“Om te overleven moet je kunnen innoveren en anders kunnen denken. Dus zit je al in een proces van stroomlijnen en verbeteren van je concurrentiepositie en gebruik je al digitale oplossingen, probeer dan nog een stapje verder te gaan.”
Het is best moeilijk om op een hele nieuwe manier te denken of om je huidige bedrijfsprocessen volledig of gedeeltelijk op hun kop te zetten. Hoe pak je dit aan als bedrijf?
“Het is belangrijk dat je de kansen ziet die digitalisering biedt, dat je die grijpt – en dat je die implementeert. Stel jezelf vragen als:
- Hebben we processen die geautomatiseerd kunnen worden of die we efficiënter kunnen maken met behulp van digitale tools?
- Kunnen we een betere digitale interactie met onze klanten mogelijk maken door middel van apps, online diensten of social media?
- Kunnen we compleet nieuwe diensten of producten creëren door middel van technologie? Denk bijvoorbeeld aan diensten op maat, gebruikersspecifieke betaalmethodes, een autoverzekering die gebaseerd is op je werkelijke rijgedrag of het virtueel testen van een product voordat je het koopt.
- Kunnen we nieuwe markten ontwikkelen of de transformatie naar een nieuw businessmodel starten? Denk eens op een vernieuwende manier na over hoe je je diensten en producten kunt leveren.”
Apple is een goed voorbeeld van een bedrijf dat zo’n verandertraject heeft gevolgd. Eerst hebben ze de muziekindustrie op zijn kop gezet met hun iPod en werden ze marktleider in dit segment. Vervolgens versloegen ze de iPod met de iPhone en werd de markt voor iPods nagenoeg weggevaagd. In ruil daarvoor veroverden ze grotere marktaandelen op verschillende gebieden, zoals mobiele telefoons, digitale camera’s, kaarten en navigatie.
Maar Apple is een grote organisatie met veel geld. Wat als je een middelgroot bedrijf bent met beperkte middelen?
“Het recept is voor iedereen hetzelfde: het is niet voldoende om te doen wat je gisteren deed maar dan sneller. Het is ook niet voldoende om enkel te investeren in technologie en digitale oplossingen. Wat je nodig hebt, is de juiste competentie binnen je bedrijf, die vernieuwend kan denken en innovatief kan zijn. Dat is extreem belangrijk in de wereld van nu.”
Betekent dit dat de meeste bedrijven nieuwe mensen moeten aannemen?
“Ja, of ze moeten zichzelf ontwikkelen. Als we specifiek naar Noorwegen kijken, maar dit geldt ook voor de Benelux, is het misschien wel het allerbelangrijkste dat bedrijven moeten inzien dat elk bedrijf op de een of andere manier een IT-bedrijf wordt.
Als je als bedrijf succesvol wilt zijn, moeten de IT-managers nauw worden betrokken bij de besluitvormingsprocessen
Wat ik daarmee bedoel is: IT is niet langer iets waar alleen IT-afdelingen zich mee bezighouden, het is een strategisch belangrijk element van elk bedrijf. Het komt voor op alle afdelingen en alle niveaus van een bedrijf en is een vakgebied dat door de hele organisatie moet worden verspreid.
De IT-manager moet ook deel uitmaken van het topmanagement. Als je als bedrijf succesvol wilt zijn, moeten de IT-managers nauw worden betrokken bij de besluitvormingsprocessen.”
De Noorse regering wil ‘kinderen leren coderen’. Maar je bedoelt dus dat iedereen zou moeten kunnen coderen?
“Ja, eigenlijk wel. Ik geloof dat het belangrijk is dat Noorse leiders hun IT-skills verbeteren. Ik denk dat een algemeen directeur over twee basiskwaliteiten moet beschikken. Eén: de business begrijpen. En twee: de technologie begrijpen en de mogelijkheden daarvan.
We zien een verschuiving in competenties en vaardigheden binnen de IT in het algemeen, maar ook als het gaat om de rol van de IT-manager. Tegenwoordig is zakelijk inzicht voor een IT-manager net zo belangrijk als IT-expertise.”
Volgens onderzoeksbureau Gartner is 40% van alle IT-medewerkers in 2021 generalist met veel verschillende rollen, waarbij het grootste deel van die rollen meer gericht is op het bedrijf dan op technologie.
Het tempo ligt hoog en de toekomst is onzeker. Hoe kunnen we daar plannen voor maken?
“Nogmaals, competentie is belangrijk. Bedrijven hebben mensen nodig die de juiste vaardigheden hebben om te helpen de technologische trends bij te houden en te zien hoe de wereld verandert.”
Wat is jouw advies voor bedrijven die belangrijke digitale stappen willen zetten richting de toekomst?
“Mijn advies voor bedrijven die willen beginnen aan hun digitale reis bestaat uit zes stappen:
- Haal de juiste digitale vaardigheden in huis
Als jij als manager in een bedrijf je eigen digitale competentie niet verhoogt, moet je jezelf omringen met mensen die verstand hebben van strategisch IT. - Doe niet alles tegelijk
Verfijn je plannen in het begin. Start met één proces en doe ervaring op voordat je grote veranderingen gaat implementeren in je bedrijf. - Zorg dat je een groot uitvoerend vermogen hebt
Je hebt niks aan visie en waarden als je ze niet kunt implementeren. - Creëer een verandercultuur
Creëer bereidheid tot verandering en een verandercultuur in je bedrijf. De ontwikkeling gaat razendsnel dus aan vijfjarenplannen heb je niks. Je moet ervoor zorgen dat je bedrijf klaar is om snel te transformeren en zich aan te passen. - Geef het goede voorbeeld
Het topmanagement moet het voortouw nemen bij de digitale transformatie. - Investeer in nieuwe technologie
Investeer in technologie waarmee je nieuwe manieren creëert om je producten en diensten te leveren.
Wil je meer weten over cyberbeveiliging, waarom het belangrijk is en hoe je gegevens beter kunt beschermen?
